Designer Marleen van Bergeijk viel op met haar afstudeerproject, Dokter-Ouder-Kind, een middel dat de communicatie tussen arts en kind moet verbeteren. Van Bergeijk, zelf ervaringsdeskundige: “Ik hoop dat kinderen nu niet meer in de auto terug naar huis aan hun ouders hoeven te vragen wat er nou precies met ze aan de hand is.”

“Als kind heb ik geleerd om te kijken naar wat ik wél kon, juist doordat ik reuma had. Dus ik ging gewoon op hockey, ook al moest ik dan af en toe op de bank blijven zitten. Die positieve instelling heb ik altijd gehouden.”

Haar talent ligt op een soms wat ongrijpbaar gebied: ze kijkt naar de interactie tussen mensen en bedenkt manieren om die te verbeteren. De nadruk ligt niet op producten die je kunt vasthouden, maar meer op concepten, bijvoorbeeld op communicatiegebied. Mensen laten inzien dat het ook anders kan, daar is ze goed in zegt ze. “Maar talent is meer dan toevallig iets goed kunnen: het gaat erom dat je ideeën ook op een eigen, karakteristieke manier uitvoert. Met gedrevenheid, ambitie en, misschien wel het belangrijkste, met plezier. Je moet er een twinkel van in je ogen krijgen.”

Op haar negentiende belandde ze in het ziekenhuis, de jeugdreuma waar ze als baby last van had, was weer teruggekomen. Marleen van Bergeijk (Eindhoven, 1992) studeerde op dat moment Industrial Design aan de TU Eindhoven en keek met de blik van een designer naar wat er in het ziekenhuis gebeurde. Hoe ze als een cluster van symptomen werd benaderd, met weinig ruimte voor de emotionele kant van het verhaal. “Ik dacht terug aan hoe ik daar ook als kind vaak zat, en hoe de volwassenen – artsen, mijn ouders – over mijn hoofd heen praatten over mij.”

Zo kwam ze op het spoor van wat uiteindelijk haar afstudeerproject zou worden: DOK, kort voor Dokter – Ouder – Kind, een tool waarmee kinderen meer betrokken worden bij de gesprekken met de arts. Met fiches met pictogrammen – die via een slimme bureaumat communiceren met een computerprogramma – kunnen alle gesprekspartners, dus óók het kind, duidelijk maken waar ze het over willen hebben. Zo ontstaat meer gelijkwaardigheid in de gesprekken, en kunnen kinderen makkelijker hun eigen vragen stellen aan de arts.

“Aan de TU was het refl ecteren op je ontwikkeling als ontwerper ingebouwd in de studie. We volgden geen vakken maar deden projecten, we kregen feedback in plaats van cijfers en maakten ieder halfjaar een persoonlijk ontwikkelingsplan. Zo ontdekte ik waar mijn talent ligt: meer op het conceptuele vlak en de psychologische kant van het ontwerpvak dan in de technische uitvoering.”

Fotografie: Jasper Groen

Na haar afstuderen in 2016 wilde ze DOK graag verder ontwikkelen, maar dat bleek lastig in haar eentje. Het talentontwikkelingsprogramma Smart Design to Market bood soelaas. De TalentHub – een initiatief van ASML en stichting Eduventure, met steun van de provincie Noord-Brabant – helpt jonge ontwerpers hun afstudeerproduct naar de markt te brengen. “Daar heb ik veel van geleerd, ook dat daar níet mijn talent ligt. Tijdens het traject ben ik me er scherper van bewust geworden dat mijn kracht vooral ligt in het motiveren van anderen. Als ik een workshop geef over ‘design thinking’, komen mensen vaak binnen met het hardnekkige idee dat ze zelf helemaal niet creatief zijn. Als ik ze dan kan laten ontdekken dat ze wel degelijk goede
ideeën hebben en binnen twee uur zelfs een klein prototype kunnen maken, zie ik die twinkel in hun ogen.”

Maar haar hart ligt toch vooral bij de zorg, daar wil ze het liefst meedenken over oplossingen. Daarom was ze ook ze blij toen ze eind oktober met DOK de zogeheten ASML Smart Makers Award won, waarmee ze de tool verder kan ontwikkelen. “In het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht, waar ik als kind zo vaak kwam, wordt DOK nu als pilot gebruikt. Ik hoop dat kinderen daar niet meer, zoals ik vroeger deed, in de auto terug naar huis aan hun ouders hoeven te vragen wat er nou precies met ze aan de hand is.”

OVERTUIGINGSKRACHT

Jos Hardeman, initiatiefnemer en programmamanager van Smart Design to Market: “Het afstudeerwerk van Marleen van Bergeijk viel mij op omdat het een krachtig en doeltreff end ontwerp is, dat duidelijk een verbetering kan brengen in de kwaliteit van het gesprek tussen artsen en kinderen. Haar talent blijkt uit de zorgvuldigheid en de gedegenheid waarmee ze werkt. En ik ben onder de indruk van haar talent om anderen enthousiast te krijgen voor haar ideeën; ze kreeg het Wilhelmina Kinderziekenhuis mee, daar was veel geduld en overtuigingskracht voor nodig.” “Ik denk dat we haar in het traject van Smart Design to Market meer inzicht hebben gegeven in het hele ontwerpproces, van het eerste idee tot het uiteindelijk in de markt zetten van een concreet product. Dat ze vooral de conceptuele kant op wil gaan is een mooie uitkomst van het traject; ook in die fase is kennis van het totale ontwerpproces erg handig.”