‘Je zou kunnen zeggen dat deze zomer de zomer is van patricia kaersenhout.’ schreef Sarah van Binsbergen begin augustus in een beschouwing in de Volkskrant. 

De geëngageerde Afro-Nederlandse kunstenaar heeft momenteel niet alleen een grote overzichtstentoonstelling in het Bonnefanten, maar is ook gastconservator van de tentoonstelling (H)erkennen Herbouwen – Wonderkamers van het Rotterdams koloniaal verleden in de Kunsthal Rotterdam. Daarnaast was haar werk te zien in het Bonnefanten pop-up museum op Pinkpop, en op 30 juni werd in Utrecht haar Monument van Vlucht en Verzet onthuld, een permanent kunstwerk ter herdenking van het slavernijverleden. 

Het slavernijverleden en de doorwerking daarvan in het heden zijn sinds jaar en dag belangrijke thema’s in kaersenhouts werk. Daarbij daagt zij haar publiek graag uit. Om zich bewust te worden van de vooroordelen en misvattingen die er aan een wereldbeeld kunnen kleven; om het beeld van de geschiedenis bij te stellen in het licht van ongemakkelijke en confronterende waarheden. 

Opeens zag ik hoe wit het festivalpubliek was

Zo ook op Pinkpop, waar ze in het pop-up museum de muziek liet weerklinken van Joseph Bologne Chevalier de Saint-Georges (1745-1799), een buitenechtelijke zoon van een Franse plantage-eigenaar en een tot slaaf gemaakte Senegalese moeder. Hij staat bekend als de Zwarte Mozart, maar volgens kaersenhout was zijn invloed dusdanig dat we, als we het over Mozart hebben, net zo goed kunnen spreken van de Witte Bologne Chevalier de Saint-Georges. Zoiets als Elvis Presley die tweehonderd jaar later als witte artiest aan de haal ging met zwarte muziek van zijn tijd.

De uitdagingen die kaersenhout in haar werk legt, werkten bij mij tijdens Pinkpop ook nog op een andere manier door. Ik werd me er opeens bewust van hoe wit het festivalpubliek in Landgraaf was en vroeg me af hoe dit kon. Het kon natuurlijk niks te maken hebben met het feit dat Parkstad in demografisch opzicht ‘witter’ is dan andere Nederlandse regio’s, want Pinkpop trekt publiek uit het hele land en zelfs daarbuiten. Lag het dan misschien aan de programmering? Een snelle scan van het programma van 2023 leert dat het percentage artiesten van kleur schrikbarend laag was. Ligt hier misschien een uitdaging voor de programmeurs van het festival?


Dit artikel is onderdeel van &PAPER en valt buiten de verantwoordelijkheid van de ZOUT hoofdredactie.