Het beweegt als een kip, het ruikt als een kip, het kukelt als een kip en het schijt als een kip. Je kunt er van uit gaan dat je van doen hebt met een kip.
Hij provoceert als een tiran, hij manipuleert als een tiran, hij complotteert als een tiran en hij moordt als een tiran. Ga er van uit dat je van doen hebt met een tiran.
Denkt u nu aan Poetin? Check. Netanyahu? Check.
Weet u nog waar u was, op 24 februari 2022, de dag van de Russische inval in Oekraïne – die volgens Poetin geen inval was, maar (een mini-leugen in zijn repertoire) een militaire operatie?
In mijn geheugen zijn twee andere ijkpunten.
Het eerste was een stuk in de Groene Amsterdammer waarin Ewald Engelen vier weken vóór de inval uit de doeken deed dat het Westen te weinig waardering had voor de Russische inspanningen in de Tweede Wereldoorlog, en dat Zelensky zich maar beter kon voegen naar Poetins machtsspel.
Bij Van Engelen, hoogleraar financiële geografie aan de Universiteit van Amsterdam, geen woord over de in 1994 door Rusland gegarandeerde territoriale soevereiniteit van Oekraïne. Noch stelde hij de vraag wat de Oekraïners er zelf van vonden.
Over de geloofsbrieven van ons democratische Westen gesproken: hoe zit het hier met de soevereiniteit van de Palestijnen? Waarom keert Nederland zich de Russische terreur en financieren we tegelijkertijd Netanyahu’s moordpartijen in Gaza?
Het tweede ijkpunt was een ontmoeting met een lokale kunstpaus, enkele dagen na de inval. Hij maakte er weinig woorden aan vuil, het enige wat me bijbleef is zijn onvergetelijke voorspelling: ‘In een week is het weer voorbij.’
(In tegenstelling tot velen was ik niet verbaasd dat de Russische troepen, in plaats van te oefenen zoals Poetin had bezworen, de Oekraïense grens waren overgestoken. Zoals ik ook niet zal staan te kijken over alles wat nog gaat gebeuren. In 2001 gaf Frans Stapert, eminent vertaler uit het Russisch, me een karakterschets van de een jaar eerder aangetreden Wladimir Poetin. Zijn hoorcollege, in een blokhut in de bossen tussen Grathem en Baexem, duurde nog geen tien minuten. In de jaren erna kwamen uit vrijwel alle vroegere deelrepublieken van de Sovjet-Unie, inclusief Oekraïne, geluiden die Staperts profiel van Poetin bevestigden. Maar het democratische Westen hield zich doof en stom. Tot na de inval: ‘In een week is het weer voorbij’.)
Zelfvoldane woorden op een scherm – wat schieten de Oekraïners ermee op? Wat kan ik zelf doen? Behalve het uitvoeren van enkele ambachtelijke handigheidjes op eigen erf kan ik weinig meer dan stukjes schrijven. En geld doneren. Zoals aan ProtectUkraine, ik schreef er eerder over, een initiatief van schrijvers en rugbyers waardoor regelmatig een konvooi met militaire hulpmiddelen voor het Oekraïense leger oostwaarts rijdt. Van mijn geld mogen ze trouwens ook schietgerei aanschaffen.
Wat eveneens geen kwaad kan, ik herhaal hier een oproep van schrijver Peter Middendorp in De Volkskrant, is ‘om onze politici af en toe eens te vragen of het al tijd is om vrienden van Rusland uit het landsbestuur te knikkeren.’ Dat lijkt me een goed plan.
We kunnen ze, als burgers van een soevereine staat, bij de volgende verkiezingen ook wegstemmen.
ProtectUkraine financierde het materiaal voor honderd grote camouflagenetten, met de hand gemaakt door Oekraïense vluchtelingen in Polen. foto’s ProtectUkraine
Tussen april 2023 en oktober 2024 bracht ProtectUkraine bijna 70 SUV’s en pick-up trucks in zeven konvooien naar onderdelen van het Oekraïense leger.
