Oneerlijk
Duurzaamheid is één van de populairste goede bedoelingen van deze tijd. Ook DSM, multinationale reus in de fijnchemie, wil die boot niet missen. Sterker nog: om helemaal zeker te zijn dat ze mee kunnen varen, hebben ze een boot die bijkans barst van duurzaamheid opgesteld in de hal van het hoofdkantoor in Heerlen.
De boot heet OrtaWater Zillie Fluvial Unit en werd gemaakt door het kunstenaarsduo Lucy en Jorge Orta. De Orta’s raakten de laatste jaren wereldwijd bekend met zeer geëngageerd werk. Deze betrokkenheid sluit aan bij het verantwoord ondernemerschap dat DSM nastreeft.
De installatie in Heerlen bestaat uit een rank houten bootje met daarop een metalen stellage met flessen. De flessen op de twee bovenste planken zijn afkomstig van eerdere projecten van de Orta’s in Venetië en Rotterdam, waarbij aan de bezoekers zelfgezuiverd water werd aangeboden. De flessen op het onderste niveau zijn van Perrier, Evian en andere dure merken bronwater. Het werk is een aanklacht tegen de oneerlijke verdeling van water in de wereld: water is een eerste levensbehoefte is en zou voor iedereen beschikbaar moeten zijn. Toch telt de één grif een paar euro neer voor een flesje, terwijl de ander kilometers moet lopen om aan schoon drinkwater te komen.
Dat is inderdaad een schande, daar kunnen we niet omheen, maar helaas levert het kunstwerk geen nieuwe inzichten op.
Het bootje in Heerlen wordt geflankeerd door een paar kleinere wandinstallaties van de Orta’s. Daarin beperken ze zich niet tot één wereldprobleem, maar vegen ze er diverse op een hoop. In één zo’n installatie vinden we bij elkaar: foto’s van ijsschotsen (onwillekeurig herinnerend aan klimaatverandering en smeltende ijskappen), een foto van een tentenkamp, de tenten gemaakt van nationale vlaggen (afkomstig uit Antarctic Village – No Borders, te zien in het DSM-kantoor in Sittard: vluchtelingen, nationalisme, grenzen), een aantal van de ‘OrtaWater’-flessen (waterschaarste), een geperforeerde veldfles (waterverspilling) en dan ook nog een menselijk hart (gezondheid, menselijkheid, orgaanhandel?). Het is te veel. Je blijft alleen maar wanhopig achter met het actualiteitenrubriekgevoel dat er van alles en nog wat mis is in de wereld.
De boodschap van de Orta’s kan niemand ontgaan: er zijn veel grote problemen en daar moet iets aan gedaan worden. Voor een bedrijf als DSM is dat een mooie en belangrijke opdracht, maar om interessante kunst te maken is het een beetje dun.
Lucy en Jorge Orta, Antarctica en waterinstallaties, DSM-kantoren Heerlen en Sittard, t/m 29 mei.
Orta-waterflessen in Heerlen. Foto DSM