Het moeten vaklui zijn geweest, de dieven die er vorige maand in slaagden zonder te betalen met een platina ring en een diamanten hanger (waarde 860.000 euro) de kunstbeurs Tefaf in Maastricht te verlaten. Het cordon van kleerkasten-met-oortjes dat zowel het beursgebouw als afzonderlijke stands bewaakte was indrukwekkend.
Hun Duitse collega’s in het vernieuwde Museum Folkwang in Essen doen in hun norse fysiek niet voor hen onder. Zij bewaken de tentoonstelling ”Het mooiste museum van de wereld” (zie pagina 12 in deze editie) alsof er elk moment een El Qaeda-aanslag kan worden verwacht. Misschien komt het door het politiek beladen thema: de in Essen getoonde meesterwerken werden in de jaren dertig door de nazi’s als entartete Kunst uit het indertijd unieke museum verwijderd. Enkele jaren geleden werd de Flick-collectie in Hamburger Bahnhof in Berlijn op vergelijkbaar-rigoureuze manier bewaakt, vanwege het controversiële karakter van de met oorlogsbuit vergaarde verzameling.
Maar de bescherming van kwetsbare kunst is niet vanzelfsprekend. Vooral ten opzichte van de maatschappelijk veel kwetsbaarder hedendaagse kunst zien we vaak een heel andere houding. Het is bekend wat in Nederland de PVV daarmee van plan als die partij aan de macht zou komen. “Conservatieven zijn van oudsher bang voor kunst, dat is niets nieuws”, zegt de joods-Oostenrijkse Airan Berg in dit nummer (zie pagina 8). Klopt het dat ik nog geen enkele politieke partij uitdrukkelijk afstand heb zien nemen van de kunstopvatting van de PVV? Het zal uit opportunisme zijn: vanaf 2011 moet er bezuinigd worden. Niet in de financiële sector, de veroorzakers van de crisis smijten weer ongestraft met bonussen, maar elders. Als er gekort moet worden, prijken kunst en cultuur hoog op de verlanglijstjes.
Begin dit jaar besloten vrienden tot de aankoop van hun leven: een door een bekende ontwerper bedacht woning annex atelier in Maastricht. Het opvallende pand ligt aan de rand van wat tegenwoordig een prachtwijk wordt genoemd. Een wat ongelukkige omgeving, blijkt nu. Bepaalde types vinden het namelijk fijn om ’s nachts vernielingen aan te richten aan het kwetsbare pand. En aangifte doen helpt niet: de politie zegt er niets aan te kunnen doen.
Niets aan te willen doen lijkt hier een betere formulering. Toen ik laatst op een zondag van Maastricht naar Venlo reed, werd mijn snelheid op drie plaatsen gecontroleerd door bemande flitsapparaten. Aan de beschikbare mankracht kan het dus niet liggen bij de politie, het spekken van de staatskas heeft simpelweg grotere prioriteit dan het beschermen van vaan moeizaam verworven eigendom van burgers. Met enige overdrijving – een gekend stijlmidden in het huidige maatschappelijke discours – zou je kunnen concluderen dat de overheid, in de gedaante van de politie, zich hier niet ontpopt als bewaker, maar als dief. Inderdaad, Geert Wilders had het gezegd kunnen hebben.

PS Overigens ben ik van mening dat het Nedinsco-complex in Venlo een culturele bestemming moet krijgen.