Een in steen gebeitelde versie van de Tien Geboden heeft afgelopen woensdag bij Sotheby’s in New York vijf miljoen dollar opgeleverd. Het veilinghuis had gerekend op een bedrag van 1 à 3 miljoen.
De steen van glimmend wit marmer weegt 52 kilo en zou 1500 jaar oud zijn – veel jonger dus dan de twee ‘stenen tafelen’ met tien leefregels die de profeet Mozes volgens het Oude Testament op de berg Sinaï van God zelf kreeg overhandigd.
De geveilde steen werd in 1913 in het zuiden van Israël opgegraven bij de aanleg van een spoorweg en fungeerde, aldus Sotheby’s, jarenlang met de tekst naar boven als drempel van een huis. Pas in 1943 werd duidelijk dat er een versie van de Tien Geboden opstond zoals die gangbaar was bij de Samaritanen. Deze afstammelingen van de Israëlieten waren in de achtste eeuw voor Christus als enigen niet naar Assyrië gedeporteerd en ontwikkelden daardoor een eigen variant op het joodse geloof.
Van de in het Oude Testament overgeleverde Tien Geboden ontbreekt in deze variant één gebod: Gij zult geen andere goden vereren dan de Heer. De oudste overgeleverde tekst van de Tien Geboden staat op een papyrusrol van rond 150 voor Christus.
Over de echtheid van de bij Sotheby’s geveilde steen bestaan twijfels omdat weinig bekend is van de omstandigheden waarin hij werd aangetroffen. ‘Het verhaal van Sotheby’s kan heel goed ooit verzonnen zijn door een vervalser of een malafide antiekdealer’, zei Christopher A. Rollston van de George Washington University vorige week in The New York Times. Er zijn minstens vier andere stenen bekend met gelijksoortige inscripties.