Volle kerk in Maastricht

dat nog?” De grap komt uit de koker van Selexyz-regiodirecteur Hans Peters, hij mag hem graag vertellen wanneer het succes van de Maastrichtse boekhandel Selexyz Dominicanen aan de orde is. En dat gebeurt nogal eens. Eind november wonnen ontwerpers Merx + Girod met de 1200 vierkante meter winkeloppervlak tellende boekenzaak de Lensvelt Interieurprijs 2007 voor vernieuwende interieurdisciplines. Met zijn drie lagen tellende boekenflat brengt Selexyz Dominicanen de middeleeuwse plafondschilderingen bijna op armlengte van de bezoekers, het was verreweg het meest sensationele ontwerp onder de genomineerden. De prijs kwam een jaar na de opening van de van de winkel die vanaf het begin werd platgelopen. Aanvankelijk was het vooral een pantoffelparade van bezoekers die met open mond en ogen omhoog door de kerk schuifelden. Het waren de weken dat Hans Peters nog wat zenuwachtig bij de deur stond om te kijken of er behalve gekeken ook gekocht werd. Dat duurde niet lang. Gemiddeld komen er bij Selexyz Dominicanen 15.000 mensen per week over de vloer, van wie er zo’n 6000 ook daadwerkelijk kopen. Peters wil geen omzetcijfers noemen, maar stelt met genoegen vast dat de extra-omzet (Selexyz lijfde vooraf de plaatselijke boekhandel De Plantage in) in het eerste jaar twee keer zo hoog was als begroot. En op koopzondag 15 december verkocht de vestiging in Maastricht voor het eerst meer boeken dan die in Nijmegen. De jaren voorafgaand aan deze extreme make over deed de 13e eeuwse kerk met zijn karakteristieke hoge gotische gewelven dienst als fietsenstalling, opslagplaats, bierhal en expositieruimte. Toen Hans Peters eind 2001 met een collega-directeur de Maastrichtse binnenstad afstruinde op zoek naar een passende locatie voor een nieuwe vestiging, viel zijn oog op de kerk. “De fietsenstalling werd er net uitgehaald om plaats te maken voor de kerstmarkt. Binnen enkele minuten maakten we midden in de kerk een high five: dit was de perfecte locatie.” De overweging dat pal naast de kerk het vernieuwde winkelcentrum Entre Deux verrees, hielp een handje om de investering à 1,3 miljoen euro te kunnen verantwoorden. Met de komst van Selexyz Dominicanen is de boekenverkoop in Maastricht enorm gestegen. Hoewel de meeste bezoekers deel uitmaken van het jaarlijkse legioen van vijftien miljoen kooptoeristen, hebben ook de stedelingen zelf het boek ontdekt. Peters: ”Het is deels een verschuiving van koopgedrag. Mensen die voorheen een designvaas kochten, kopen nu een boek over designvazen.” Maar ook de afdeling literaire boeken loopt volgend Peters boven verwachting “Dat mensen minder zouden lezen, is aan ons voorbijgegaan.” Ook het cliché dat Maastrichtenaren vanwege hun katholieke en industriële achtergrond geen lezers zijn, houdt geen stand. Peters: “Maastricht is veranderd van een industriële in een dienstverlenende stad, met kennisinstituten met hoopgeleide mensen die boeken lezen. Daarnaast is het aandeel jongeren opvallend. Op zaterdagmiddag is veertig procent van de bezoekers onder de 25 jaar. Jongeren geven elkaar steeds vaker een boek cadeau. Ik merk het aan mijn eigen kinderen.” Het succes maakt het extra navrant dat Peters als grondlegger ervan per 1 januari het pand heeft verlaten. De uit zeven mensen bestaande directie van Selexyz (een keten van 17 publieksboekhandels) is teruggebracht naar twee. Een van de hoofden die moesten rollen was dat van Peters. Hij is er een paar maanden “erg verdrietig” van geweest. “Bedrijven veranderen van inzicht, daar kan ik met al mijn passie en enthousiasme niet tegenop. Maar ik was graag gebleven om bij te dragen aan een verdere groei.” Interieur van Selexyz Dominicanen in Maastricht. foto Selexyz/Etienne van Sloun