Eén beeld zegt meer dan duizend woorden, luidt het cliché. Elke dag worden 350 miljoen foto’s geüpload op Facebook, dus we gaan er gemakshalve gerust van uit dat dit motto hoogst zelden wordt waargemaakt. Fotografie is een vak waarvoor talent, doorzettingsvermogen, visie, engagement en tal van andere eigenschappen nodig zijn. Aangevuld met journalistieke bagage.
Tot de categorie fotografen die deze eigenschappen in zich verenigt, hoort Chris Keulen, een gepassioneerde vakman die met elk beeld een verhaal vertelt dat aan duizend woorden niet eens genoeg heeft. Dat wisten we natuurlijk al, van zijn fotografie voor kranten en tijdschriften, zijn reportages uit Afrika en de boeken die hij daarover publiceerde.
Met zijn net verschenen fotoboek Chez nous laat hij zien dat zijn engagement ook dicht bij huis ligt. Drie jaar lang trok Keulen (Heerlen, 1959) door zijn geboortegrond. Het leverde een grensoverschrijdende staalkaart op van de condition humaine. Wachtende communicantjes in Alsdorf (zie ZL-cover), lege garageboxen in Dolhain-Limbourg, een leegstaand café genaamd Les vrais amis in Vielsalm, een eenzaam varken in Ysselsteyn, een rokende vrouw in nachthemd met speelgoedmitrailleur (hiernaast) in Selfkant, een friterie in Luik, een vendelzwaaier in Tüddern. Je kunt er hulpeloze begrippen als humor, saamhorigheid, eenzaamheid, verdwaalde trots en zachte melancholie op plakken, ze raken ook in gezamenlijkheid amper de kern.
Wie deze foto’s ziet en Chris Keulen niet kent, zou kunnen denken dat hij sommige beelden heeft geënsceneerd, voor een gelouterd en gelauwerd reportagefotograaf van zijn kaliber is dat blasfemie. En toch. Eigenlijk is geen groter compliment denkbaar dan de suggestie dat hier iemand de werkelijkheid een handje heeft geholpen. Dat is nog maar één stap verwijderd van het (willen) vormgeven van de werkelijkheid. Dan zijn we aanbeland bij – of in – het domein van de kunst. (WS)
De buitententoonstelling Chez Nous aan de Onze Lieve Vrouwewal en in het Charles Eyckpark in Maastricht is te zien t/m 24 november. Aan beide zijden van de Maas staan de foto’s op groot formaat geëxposeerd (3 x 2 meter). Het fotoboek Chez nous is te koop via www.chriskeulen.com en een aantal boekhandels.