Het Nationale Toneel presenteert dit seizoen twee grote klassiekers uit de Romantische periode als tweeluik: Goethes Tasso (1789) en Schillers Jeanne d’Arc (1801). Theu Boermans tekende voor de regie. Waarom horen ze bij elkaar?
Zowel Tasso als Jeanne d’ Arc zijn gebaseerd op het leven van historische personen, maar het ging nooit om een feitelijke weergave. Wat de stukken met elkaar delen, is de blik waarmee Goethe en Schiller naar de wereld kijken. Die zouden we romantisch kunnen noemen. Want ze hebben betrekking op het gevoel en de verbeelding. En juist dát maakt deze verhalen actueel. “Want we verzuipen nog steeds in romantische denkbeelden”, licht dramaturge Rezy Schumacher toe. “We geloven bijvoorbeeld nog steeds dat echte maatschappelijke veranderingen snel kunnen gaan. In werkelijkheid heb je daar honderden jaren voor nodig.”
Tasso gaat over de gelijknamige zestiende eeuwse dichter, die zijn ideaal van de vrije kunst ziet instorten. Hij gelooft dat zijn werk de wereld kan veranderen. Dat dromen en fantasieën werkelijkheid kunnen worden. Maar de wereld zit daar niet op wachten. Als hij ook nog eens wordt afgewezen door de vrouw die hij liefheeft, draait hij door. Hij beschrijft zichzelf -zeer romantisch!- als een schipper die zich vastklampt aan de rots waartegen hij anders te pletter slaat.
Jeanne d’Arc is een politiek verhaal over het boerenmeisje dat als aanvoerder van het Franse leger in 1429 de Engelsen versloeg. De bestuurders van het land laten het afweten. Jeanne (gespeeld door Sallie Harmsen) geeft gehoor aan de roep om sterk leiderschap. Zij volgt blindelings haar ideaal om het vaderland te redden. Wat dat betreft doet ze denken aan een hedendaagse extremist. “Maar Schiller maakt een mens van haar”, legt Schumacher uit. “Op het slagveld wordt ze verliefd op de vijandelijke legerleider. Ze kan hem niet doden. De liefde heeft haar veranderd.”
Ook Tasso is actueel. De voorstelling werd al in 2014 gemaakt en oogstte veel lof. Op toneel staan jonge, zeer getalenteerde acteurs. Schumacher: “Het is geweldig om te zien hoe jong talent met die prachtige oude taal om gaat! Het hoort bij aanstormende kunstenaars de wereld te willen veranderen. Maar wat zijn hun perspectieven in onze tijd waarin het geloof in de kunst aan het verdwijnen is?”
Of de bezoekers na het zien van deze voorstellingen begrijpen wat romantiek precies is, blijft de vraag. Maar als het goed is, hebben ze die ongetwijfeld kunnen voelen.
Tasso, op 29 maart om 20.00 uur in Theater Heerlen en op 10 maart op 20.30 uur in Parktheater Eindhoven. Jeanne d’Arc, op 11 maart om 20.30 uur in Parktheater Eindhoven en op 30 maart om 20.00 uur in Theater Heerlen. Voorafgaand aan Tasso organiseert PLT Club Romance een programma over de romantiek en de toekomst van Parkstad met acteurs van het Nationale Toneel. plt.nl en parktheater.nl