Iedereen werkt aan zijn eigen ding

de faciliteiten. Zo’n tijdelijke afzondering wordt gezien als vruchtbaar voor de ontwikkeling van een kunstenaar. Een residency blijft vaak buiten het blikveld van het grote publiek; het resultaat ervan wordt veelal later pas zichtbaar. Hoe verschillend residencies ook zijn, kunstenaars zijn vrijwel altijd vol lof. Als voordelen worden genoemd: de afzondering, de faciliteiten, het aanboren van nieuwe netwerken en de kennismaking met een ander publiek. Aafke Romeijn: “Er was een behoorlijke tijdsdruk.” foto Bibian Bingen Aafke Romeijn, schrijver en muzikant. Residency: Tilt & Tilburg University, Tilburg “Een residency werkt het beste als je een verbinding kunt leggen met thema’s waar je op dat moment mee bezig bent. Toen Tilt mij vroeg om een bundel te schrijven die iets met de stad te maken had, én een cursus te geven aan masterstudenten cultuurwetenschappen aan de universiteit, heb ik dat aangegrepen om aan poëzie te werken. Ik was daar al mee bezig, en het boekje dat ik in deze residency geschreven heb, is een prettige, laagdrempelige manier om voor het eerst poëzie te publiceren. Samen met de studenten heb ik me verdiept in iets wat mij al langer fascineert: gebouwen die opvallen door hun lelijkheid. Die architectuur kan ik verbinden met thema’s die ik in mijn werk onderzoek, zoals toekomstbeelden, het politieke krachtenveld en psychische gezondheid. Ik heb studenten gevraagd om in Tilburg gebouwen te zoeken die voor mijn onderzoek interessant zouden kunnen zijn. We zijn ook op pad gegaan en hebben elkaar rondleidingen gegeven: een manier van werken die de studenten heel verfrissend vonden. Er was een behoorlijke tijdsdruk om de bundel te schrijven, maar dat is onvermijdelijk in zo’n werkperiode. Ik ben blij met het resultaat.” Presentatie van de bundel: Tilt Festival, 14 maart, tilt.nu Aalt van de Glind: “Omdat ik me kon afzonderen, wist ik in korte tijdgrote stappen te maken.” Aalt van de Glind, beeldend kunstenaar en fotograaf. Residency: Witte Rook, Breda “In de twee weken dat ik bij Witte Rook werkte, heb ik vaak dagen gemaakt van zestien uur. Omdat ik weg was van huis en me kon afzonderen van de omgeving wist ik in korte tijd grote stappen te maken. Ik wilde onderzoeken of ik mijn werk op een nieuwe manier kon presenteren, door met een groot aantal losse foto’s één nieuw werk te maken. Ik gebruik daarvoor foto’s uit het visuele dagboek dat ik al ruim vijf jaar aan het opbouwen ben. Bij Witte Rook heb ik een doka ingericht, en een hele reeks foto’s afgedrukt uit mijn archief. De lijn die ik gekozen heb draait om mijn vriendin, die lijdt aan een chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). Ik gebruik oud fotopapier uit de jaren zestig tot tachtig, waarvan de chemie wat onvoorspelbaar kan werken. Daardoor krijgen de foto’s vaak iets wolkerigs, wat een extra laag geeft aan de beelden van een vrouw die overdag ligt te slapen. Het fijne van deze residency was dat het werd afgesloten met een presentatieweekend, in de ruimte waar ik ook gewerkt had. Er kwam publiek dat mijn werk nog niet kende, en hun reacties waren heel waardevol voor mij.” Albert van Abbe: “Hier kan ik de tijd nemen die nodig is voor hetartistieke proces.” foto Ernest Hill Albert van Abbe, techno-producer. Residency: Willem Twee Studio’s, Den Bosch “In de Willem Twee Studio’s staat analoge geluidsapparatuur uit de jaren zestig tot tachtig, waar ik nieuwe klanken mee maak voor mijn muziek. Er staat ook meetapparatuur uit de jaren vijftig, waarmee je geluiden kunt produceren. Ik kom uit Eindhoven, en ik zie steeds duidelijker dat mijn werk als techno-producer past bij het grotere verhaal van de geschiedenis van Philips en de elektronische muziek. Ik maak ook installaties en doe mijn eigen artwork, ik werk als dj en sample hedendaagse klassieke muziek in mijn techno. Bij Willem Twee kwamen al die disciplines heel mooi samen. Ik ga een lichtinstallatie presenteren, en een expositie organiseren waar ook een clubavond onderdeel van is. Mijn doel is het maken van een nieuw album. De dancewereld vereist eigenlijk dat je vaak nieuwe tracks uitbrengt. Maar hier kan ik de tijd nemen die nodig is voor het artistieke proces. Ik leg ook contacten met andere muzikanten en kunstenaars die ik interessant vind. Het is super fijn dat ik hen kan uitnodigen in de studio’s. Zij vinden die oude apparatuur ook fascinerend, en hier kunnen we samen dingen uitproberen.” Eva Crebolder in het EKWC. ‘De laatste maand ben ik fulltimebinnen gebleven.’ Eva Crebolder, beeldend kunstenaar. Residency: Europees Keramisch Werkcentrum, Oisterwijk “Ik ging naar het EKWC met het plan om sculpturen te maken met de kam als uitgangspunt. Ik vind die strakke vorm, met horizontale en verticale lijnen, boeiend. De residency duurt drie maanden, dat is heel intensief. Keramiek is een weerbarstig ambacht, het vergt tijd en concentratie om iets fatsoenlijks neer te zetten. De eerste twee maanden ben ik nog wel af en toe naar huis gegaan in Amsterdam, maar de laatste maand ben ik fulltime binnen gebleven. Tijdens zo’n periode heb ik een hoge concentratie, en komen associaties in een stroomversnelling. Ik kon sneller dromen, én kon die dromen ook snel realiseren. Dat geeft een kick. De technische expertise bij het EKWC is groot, en de faciliteiten zijn geweldig. Zo heb ik voor het eerst zelf glazuren gemaakt en met onderglazuur gewerkt. Voor feedback op de artistieke kwaliteiten kun je terecht bij de andere kunstenaars die daar tegelijkertijd werken. Een goed concept is belangrijk voor een kunstwerk, maar om iets te realiseren is technische vaardigheid ook erg handig.” Moreno Perna: “Iedereen werkt aan zijn eigen ding, maar degesprekken zijn heel waardevol.” foto Bart Boodts Moreno Perna, danser en choreograaf. Residency: United Cowboys, Eindhoven. “Om de laatste hand te leggen aan mijn dansproductie AURA, heb ik in de zomer van 2019 twee weken in het Art House van United Cowboys gewoond en gewerkt, samen met danser Evgenia Rubanova. We sliepen en aten daar samen met kunstenaars uit andere disciplines, we deden ’s ochtends samen yoga en warming-up. Iedereen werkt aan zijn eigen ding, maar de gesprekken die je hebt, ook over mogelijke samenwerkingen, zijn heel waardevol. Ik woon en werk zelf in Amsterdam, het publiek dat in Eindhoven naar de try-out kwam, was grotendeels nieuw. Ook kreeg ik feedback van de mensen van United Cowboys, en van Edith Cassiers, een dramaturg met wie ik vaak samenwerk. Zo’n residency-periode is vooral belangrijk wanneer ik begin met onderzoek voor een nieuw stuk of juist in de laatste fase zit. Bij United Cowboys is een soort familiegevoel: ook na zo’n residency blijft er contact. Voor een volgend stuk wil ik een verbinding leggen met beeldende kunst, en ik weet nu al dat zij daar heel goed over mee kunnen denken.” Brabantse residencies presenteren zich sinds kort op het platform Artist in Residence Brabant (AIR). airbrabant.nl.