Tegenstander en geliefde – Stephan Vanfleteren toont vrij werk in Brussel

Stephan Vanfleteren is vooral bekend om zijn zwart-wit portretten, maar zijn werk is veel gevarieerder dan dat. De afgelopen twaalf jaar werkte hij veel in zijn eigen studio met daglicht. Werk dat hij daar maakte bracht hij bijeen in het boek Atelier; nu is er ook een gelijknamige expositie. Vanfleteren zoekt schoonheid en betekenis; de rimpels op het gezicht van een oude visser en de hand van Nick Cave krijgen net zo veel aandacht als een aangespoelde fles.

ZOUT presenteert een selectie uit de Atelier–foto’s en brengt uitspraken van Vanfleteren over zijn werk terug naar acht citaten.

‘In het algemeen zijn kunstenaarsateliers naar het noorden gericht om de hele dag gebruik te maken van het constante, zachte, neutrale licht. Het mijne is naar het zuiden gericht. (…) Van deze beperking heb ik een kracht gemaakt. Het veranderende licht is een bondgenoot geworden van mijn werk als fotograaf. Het prikkelt mijn observatievermogen en houdt mijn aandacht scherp.’

‘Het licht kwelt en treitert. Het is variabel en onstandvastig. Het is een diva, een slet maar ook een eeuwig trouwe geliefde die zelden ontgoochelt en telkens in beweging is.’

‘Op iedere foto is de achtergrond een van mijn vele doeken in verschillende formaten, texturen en tinten. Het in licht en kleurtemperatuur veranderende licht haakt mooi in die doeken, als in de oude poriën van een oude man.’

‘Het licht zelf laat zich nooit zien. Het is ongrijpbaar. Ook niet een lichtstraal door een zolderraam of koplampen in de mist, want dat zijn de zwevende kleine stofdeeltjes of minuscule dampdruppels die het licht reflecteren dat je ook ontwaart.’

‘Een object fotograferen is een vraag die je zelf moet beantwoorden. Je beweegt en het voorwerp merkt niet eens je aanwezigheid. Het is een dovemansgesprek in een spiegel.’

‘Licht en leegte hebben een mooie onderlinge dialoog. Ze kunnen het goed met elkaar vinden.’

‘Niets zo mooi als de tijd die de dingen krast, blutst, deukt in een gehavende schoonheid door slijtage of beschadiging.’

‘Het licht is zowel mijn tegenstander als mijn geliefde. Het is een obsessie voor mij.’