Iemand vroeg mij: waar zijn ze nou, de geëngageerde kunstenaars die, door zich uit te spreken over de wereld van vandaag, hun rol spelen in het maatschappelijk debat. Met andere woorden: where the hell is Biggles when we need him?
Volgens mij zijn ze er volop: activistische kunstenaars die van leer trekken. Op klimaatgebied bijvoorbeeld. Lees daarover in dit nummer Bespiegelingen bij de vlucht vooruit van Max Slangen, en het interview met schrijfster Nikki Dekker door Paul van der Steen. Vorige maand vroeg fotograaf Jasper Groen (zie ZOUT 9) met zijn expositie Being…* in De Cacaofabriek in Helmond aandacht voor de kwetsbare positie van transgenders.
Ook een minder confronterende toon kan raak zijn. Bij het Kunstenfestival Watou in de Vlaamse Westhoek zag ik op de zolder van de leegstaande pastorie een kruising tussen een reusachtig insect, een door AI aangestuurde irrigatiemachine en een uit een sf-film weggelopen reptielachtig wezen met wazige bedoelingen. Een video liet zien hoe dat bijna vijf meter lange wezen vanuit de velden tergend traag Watou binnentrok, terwijl kunstenares Laura Vandewynckel de inwoners vragen stelde over de wereld van vandaag. Toen De vooruitgang, zoals ze het vehikel noemde, tegen een muur tot stilstand kwam, schoten omstanders te hulp om het weer op gang te helpen.
Wat denken jullie ervan? Waar gaat het naar toe?
‘Waar gaat het naar toe?’ is een vraag die we ons ook op de redactie van ZOUT stellen. Gezien de actualiteit gebeurt dat steeds vaker. Kan ZOUT in een politiek klimaat waar kunst en cultuur zowel landelijk als lokaal worden afgeknepen, doorgaan zoals u dat van ons gewend bent?
De tekenen zijn onmiskenbaar. Door de gestegen prijzen van papier en distributie en een steeds grilliger advertentiemarkt is het voor ZOUT – ongesubsidieerd, met een grotendeels gratis verspreiding in druk en online – vrijwel ondoenlijk om op de huidige voet verder te gaan. Net als andere kranten en tijdschriften moeten we het zoeken in digitalisering en een hechtere band met de lezers. De tijd dat we onze producten gratis kunnen aanbieden, loopt ten einde.
Hoe we ons in 2025 zullen hergroeperen, daarvan houden we u hier en in ZOUT op ZATERDAG op de hoogte. Vooruitlopend daarop is het zaak om het aantal betalende abonnees te laten groeien.
Maak, nu een verdere verschraling van kunst en cultuur tot Haags beleid is uitgeroepen, een statement en sluit je aan als abonnee. Op de pagina hiernaast staat hoe dat kan.
WIDO SMEETS, hoofdredacteur