ik geloof in een rivier
die stroomt van zee naar de bergen

Hoe vaak lazen en herlazen we begin vorige maand, bij het overlijden van Remco Campert, het eerste gedicht, Credo, van zijn eerste dichtbundel Vogels vliegen toch uit 1951. Vooral de eerste twee regels bleven hangen. Een rivier die van de zee naar de bergen stroomt, dat is zo’n beetje wat we vandaag de dag nodig hebben om het tij te keren. 

Twaalf woorden, ruim zeventig jaar geleden opgeschreven, raken aan de uitdagingen waar we ons vandaag de dag, als wereld, als samenleving en als individu, voor gesteld zien. Doorgaan zoals we gewend zijn, het water eenvoudigweg naar de zee laten stromen, kan niet meer. Alles moet anders, vooral in onze hoofden – het ingewikkeldste deel van de operatie. Veranderen, tegen de stroom oproeien, bestaande patronen loslaten of juist je poot stijf houden als het nodig is, het is niet niks. 

Wat zeker is: het tijdperk van de dikke ik ligt achter ons. We zullen ons meer als collectief moeten gaan gedragen. ‘Het kan best dat mijn naam volledig verdwijnt’, zegt Els Dietvorst in de prachtige reportage die Joep Vossebeld maakte voor deze ZOUT vanuit Ierland, waar de kunstenares al dertien jaar woont. 

Haar geloof in individuele kunst is sinds haar vertrek naar Ierland aan het verdwijnen. ‘Zonder elkaar red je het hier niet’ zegt Dietvorst. ‘Dat gezamenlijke, dat is iets waar we naar terug moeten als maatschappij. Hier is het voor mij makkelijker om die beweging te maken, het is hier nog deels aanwezig; een soort compostbodem waarin ik dingen kan planten. In België kost dat meer moeite, daar zou ik eerst compost moeten maken.’  

We moeten, kortom, niet de problémen kleiner maken, maar onszelf.

Genoeg om over na te denken, deze zomer, op een stretcher aan zee, in een gemakkelijke stoel in de schaduw van een olijfboom of gewoon thuis, in de tuin. Waar je ook bent, het blijft een aansprekend vooruitzicht: de benen omhoog, een boek erbij, en dit goed gevulde en gevarieerde ZOUT magazine. 

Als tijdschriftlezer hoort u trouwens tot een behoorlijk collectief; recent onderzoek laat zien dat 63 procent van de Nederlanders tijdens vakanties liever boeken en magazines leest dan e-readers. Steeds meer mensen koesteren hun offline-momenten. 

Bijna de helft van de ondervraagden leest op vakantie meer magazines dan thuis. Mocht dat ook u goed bevallen, laat een abonnement op ZOUT magazine een van de goede voornemens zijn om na deze zomer fris en fruitig te blijven. 

U mag rekenen op een warme ontvangst.

 

WIDO SMEETS

hoofdredacteur

w.smeets@zoutmagazine.eu