Wat was in… januari

diens vriendschap met Chrétien Breukers, oprichter en hoofdredacteur van de literaire website De Contrabas (www.decontrabas.nl). ‘Guilt by association’, noemen de Amerikanen dat. Breukers heeft zich in het verleden kritisch uitgelaten over (amongst others) Kusters, zijn werk en zijn positie in, excusez lets mots, literair Limburg – waar openlijke kritiek en polemiek zoals u weet niet tot de mores behoren. Die Breukers besprak het boek van Kusters, volgens de laatste “warrig en kleinerend”, op zijn Contrabas-blog en doet dat opvallend mild. Op een ander blog analyseert collega-dichter Huub Beurskens (http://huubbeurskens.blogspot.nl/2013/01/mijngaslucht.html) de vooringenomenheid van Dautzenbergs recensie. De lezer moet weten dat Kusters en Beurskens (ook van Limburgse komaf, maar zonder mijnwerkersroots) goede vrienden zijn. Volgt u het nog? Valt er nog wat te zeggen over deze strubbeling die maar geen rel wil worden, behalve dat de literaire tenen wel erg lang zijn, en dat de neiging tot zelfreflectie hier en daar niet sterk ontwikkeld is? Wanneer we het stuk van Dautzenberg op zijn zakelijke merites beoordelen, snijdt zijn kritiek op In en onder het dorp zeker hout. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat wij In en onder het dorp halverwege terzijde hebben gelegd. Voor een persoonlijke terugblik vonden we het boek eh… weinig persoonlijk. En veel lazen we al in eerdere Kusterspublicaties. Onze nieuwsgierigheid werd niet echt geprikkeld dus. 8: Circus Ratzinger Publieke opwinding (die in Nederland overigens nooit langer duurt dan de volgende tweet van Geert Wilders) omtrent Tilburgse pastoor Harm Schilders, die foto’s van afvalligen op de poorten van zijn kerk wil spijkeren. Strak plan, Harm, doen! Wij stellen onze konterfeitsels graag beschikbaar. Circus Ratzinger kan niet genoeg aandacht krijgen, en wanneer je er hangt schijnt er nog voor je gebeden te worden ook. 14: Weg met Apple! Het generatieconflict is terug. Na jarenlang gesuf en gedreutel – pubers die met pappie en mammie naar een Albert Verlinde-musical gaan en zo – zetten jongeren zich weer af tegen hun ouders. En hoe! Onderzoek van de Buzz Marketing Group wijst uit dat onze opgroeiende kroost niks van Apple moet hebben omdat hun ouders daar zo mee dwepen. En ze vinden het al helemaal niet cool in een eindeloze rij te moeten staan om een iPhone 5 te kunnen kopen. Terwijl je de Galaxy S III bij de MediaMarkt zo kunt ophalen. Vette winkel trouwens, die MediaMarkt. 18: Dolle dagen In het nieuwe jaar is het goed stil te staan bij al dat prachtigs waar je in het oude jaar aan voorbij bent gegaan. Al die mooie muziek die je hebt gemist bijvoorbeeld. Gemist? If it doesn’t kill you, it makes you stronger? Zekers, en toch scannen we elk jaar weer de jaarlijstjes van de internationale muziekpers. Om te zien hoe diep de oceaan is tussen Europese en Amerikaanse critici. In de VS tornt niemand aan grootheden als Bruce en Bob en Leonard. In Europa kan ‘t niet obscuur genoeg zijn. Werden Mumford & Sons vorig jaar nog uitgeroepen tot de grootste muzikale sensatie sinds de uitvinding van de mondharp, nu wordt hun laatste (en beste) cd Babel nog amper genoemd. Enfin, uit al die lijstjes destilleerden we onze eigen wereldlijst van de beste tien cd’s van 2012, en trokken verwachtingsvol de Culturele Hoofdstad 2018 binnen om ze te kopen. Winkels, cd’s, allemaal old school, jaja, we weten het. Toch blijft ’t wennen dat jongste plaatjes van Alt-J, Frank Ocean, Fiona Apple, Dr. John, Bill Fay, Cloud Nothings, Tame Impala en Julia Holter in een stad als Maastricht nergens te krijgen zijn. Alleen Blunderbuss van Jack White vonden we. Voor 8 euro. Bij de Bijenkorf. En dan moeten de dolle dagen nog komen. 22: Hé, een zachte gé Katholieken lezen niet, luidt het cliché. Toch ging Centre Céramique op zoek naar BL’ers en hun favoriete boeken. Het leverde de tentoonstelling Lezers met een zachte g op: foto’s van Bekende Limburgers met hun lievelingsboek. Ze leverden zelf de uitleggende tekstjes, en die zijn hilarisch, niet eens vanwege het abominabele Nederlands waarin veel celebrities zich uitdrukken. Ha, daar hebben we fotograaf Guy van Grinsven met alweer een naakte mevrouw en zijn bewondering voor, dachten we t niet, Helmut Newton. Van die Newton wil dat ene citaat maar niet verdampen in ons hoofd: “Ik toon totaal geen interesse in het innerlijke leven van mijn modellen; alleen in hun borsten, benen en kont.” Enters ‘mediapersoonlijkheid’ Marijke Helwegen die graag mag bladeren in het dierenboek Hartsvrienden van Eke Hagendoorn. Er staan gelukkig veel plaatjes in. En hé, daar hebben we advocaat Theo Hiddema nog maar weer eens. De überposeur zit, stijf in het corset, te lezen in een kattenencyclopedie. Aandoenlijk zijn de ontboezemingen van zachte-g-lezers die ooit zelf een boek bijeen penden (of lieten pennen), en dat als hun favoriet betitelen. Zoals architect Wiel Arets, motorcoureur Joey Litjens en ‘topkok’ Jacques Zuegers. En dan zijn er de beroemdheden die nooit een boek lezen, maar er voor de gelegenheid eentje hebben opgescharreld. Willy Brokamp is na een jaar lezen halverwege Tonio, Willy Dullens heeft een boek van de filosoof Johan Cruijff afgestoft. Volkszanger Fransz Theunisz had niet eens een boek, maar ging er voor de gelegenheid eentje kopen. Over bedevaartsoorden, want Frans was zelf ooit in Lourdes, om te bidden voor zichzelf. Onuitputtelijk kortom, dit vreugdevuur der ijdelheden, en ontroerend net zo goed. Lezen met een zachte g, tot 30 maart, mis het niet.